Pagina's

zaterdag 28 september 2019

Een beschaafd en redelijk mens







Goedgeluimd stap ik van de trein, op het station van onze gemoedelijke provincieplaats op het platteland. Perron twee, van de drie. Weer thuis. Goedgeluimd vanwege de welbestede, vriendschappelijke dag van museumbezoek met appeltaart die ik achter de rug heb vandaag. Ed van der Elsken in kleur, in het Nederlands Fotomuseum te Rotterdam. Lust for life, een tentoonstelling die zijn naam eer aan doet. Beslist een aanrader. Nog te zien tot 3 november meen ik, maar dit terzijde.
In het nog vroege donker klit de dorpsjeugd als gebruikelijk wat bij elkaar, rond de uitgang van het station. In het tunneltje, onder de afdakjes en tegen de hekken gehangen. Het toont misschien wat duister, vanwege de hoodies, de opgetrokken schouders, de militaristische kapsels. Het te harde praten en lachen. De schelle meisjesstemmen niet te vergeten. De onmiskenbare dampen. Maar ach, denk ik lankmoedig, ze moeten toch ergens rondhangen, voor hun verkennend jongens en meisjes gedoe. Daar deden we zelf vroeger ook geen kwaad mee tenslotte. Ed van der Elsken zou er wel raad mee weten. En ik ben goedgeluimd, dat helpt ook.
Tot ik mijn fiets met een in de fietsklem omgebogen voorwiel terugvind natuurlijk. Een slag als een achtbaan erin. Daar valt niet meer op te fietsen, dat zie ik meteen. En de fietsenmaker hoor ik ook al, over dure geintjes en beter een nieuwe kopen, het liefst natuurlijk bij hem. Dit is geen ongelukje, dat is duidelijk, daarvoor is er te ver doorgeduwd. Daarvoor is er te veel moeite gedaan. Dit is vastberaden opzet. Domme, respectloze vernielzucht.
Mijn stemming slaat om als een blad aan een boom. Kutpubers! Klootzakken! Dat staat hier maar doelloos rond te hangen, met die primitieve door drank en drugs in de kiem gesmoorde kleuterbreintjes. Dat staat hier maar hol te schreeuwen en dom te lachen en afval om zich heen te laten vallen. Dat staat hier maar andermans spullen te vernielen. Kan daar nou niet eens flink een knuppel overheen!? Zal ik er daar hier en nu eens een paar van op hun bek slaan?
Nee, zover komt het niet uiteraard, ik ben een beschaafd en redelijk mens. Maar van enige goedgeluimdheid is geen sprake meer.

De illustratie bij dit stukje is een schilderij van Ton Bouchier.

vrijdag 27 september 2019

Bereik in de Prehistorie





Bij mijn wandelingen op vakantie vind ik het altijd moeilijk niet teveel in nostalgie te vervallen. Dat gaat eigenlijk vanzelf. Ik loop langs een beekje en zie mijn jongens er uren lang stenen in verleggen, dammen in bouwen, stokken in gooien.. jaren geleden alweer. Ik zie zo’n typisch Duitse Jagdstuhl - een vaak maar nauwelijks gecamoufleerde schiethut op hoge poten - en klim in gedachten de ladder met ze op, om te kijken of er kogelhulzen liggen, of iets anders spannends. Soms niet eens alleen in gedachten trouwens. Maar goed.
Is het erg, al die nostalgie? Ach welnee, dat ook weer niet. Ik heb soms het gevoel dat ik de dag van vandaag er tekort mee doe, maar verder doe ik er niemand kwaad mee, niemand wordt gekwetst. Het zijn mooie herinneringen aan een rijk recent verleden die nou eenmaal graag nog eens worden afgespeeld. Ik geniet ervan.
Ook nu weer. Al wandelend ben ik in een spectaculair, sprookjesachtig, betoverend stukje Eifel terechtgekomen - drie bijvoeglijke naamwoorden zijn hier volkomen op hun plaats. Walbert heet het, volgens de kaart, een Naturschutzgebiet. Onderdeel van wat wel de Schönecker Schweiz wordt genoemd. En ik weet zeker dat mijn jongens dit in die jaren ook fantastisch hadden gevonden. Die hadden hier zo een halve dag in het rond kunnen klimmen en klauteren en de mooiste avonturen beleven.
Volgens een informatiebord ter plekke is het een landschap dat honderden miljoenen jaren geleden ontstond, toen de oercontinenten Laurazië en Gondwana tegen elkaar aan botsten en de tussenliggende zeebodem als een tafellaken werd bijeengeveegd en opgevouwen. De imposante, tientallen meters hoge rotsformaties waar ik hier zo opeens tussen loop zijn de rechtop gezette brokstukken daarvan. De oplettende toeschouwer zou er talloze fossiele resten en afdrukken van zeeleven in moeten kunnen vinden, het leven waar het leven mee begon. Ik vind het meteen een buitengewoon fascinerend idee dat deze rotsen, waar ik nu mijn handen op leg, dus ook het dekor zijn geweest van de dinosauriërs. Dat ze onze verre, verre, verre betovergrootvaderen nog langs hebben zien komen, gewapend met speren en vuistbijlen. Nu zien ze mij hier ademloos staan kijken, maar het doet ze niks. En terecht. Voor hun is het zó weer voorbij. Een oogwenk in een eeuwigheid. Wat zullen ze over duizend jaar zien? Over honderdduizend jaar? Misschien dat ze dan weer deel uitmaken van de zeebodem.
Ik ben zo lyrisch enthousiast over deze ontdekking dat ik besluit er later in de week nog eens terug te keren, met mijn vrouw en mijn oudste zoon, die ook mee is op vakantie, om het ze te laten zien. Om het ze te laten voelen. En ik hoop natuurlijk dat bij mijn zoon nog een keer hetzelfde lichtje op gaat als bij mij.
Nou. Goed. Hij gaat gewillig met ons mee, dat moet gezegd, hij klautert niet onwelwillend achter ons aan, of voor ons uit en desgevraagd is het ook best wel mooi allemaal, maar ja, het zijn stenen, vindt hij. Grote stenen, maar stenen. We lopen hier in de prehistorie maar belangrijker is de vraag of er bereik is of niet. 4G of geen 4G. Voortdurend wordt het gecheckt en als het er is moet er gebruik van worden gemaakt. Voor het één of ander, ik heb geen idee. Het is de moderne tijd, kun je denken, al zal de gemiddelde Neanderthaler ook niet direct bezig zijn geweest met de schoonheid van dit alles, dus.. ja..
Ben ik nu teleurgesteld? Nee, welnee, dat niet. Wat geweest is is geweest, en het gaat, zoals het gaan moet.. voorbij. En voor nostalgie is die jongen nog niet oud genoeg.
Ik vind nog wel een kaakbeen, van een zwijn, of een ander dier. Er zit nog een heel rijtje gave kiezen in. Vroeger zouden we die onder luid gejuich meegenomen hebben, in de leeggegeten broodtrommel, in een zakdoekje gewikkeld, om thuis toe te voegen aan onze verzameling van dingen uit de natuur. Nu houd ik het bij een foto, want ja..
Maar daar heb ik later dan wel weer spijt van gekregen.

Eerder gepubliceerd op De Vrije Wandeling, weblog van een wandelaar.

dinsdag 10 september 2019

Een kakikleurige meneer met handige zakken

Met mijn jongste zoon wandel ik van onze woonplaats in Noord Holland naar onze gezamenlijke geboorteplaats Den Haag. En vandaar weer terug. Een wandeling van huis naar huis. Onderweg hebben we vader en zoon maar ook andere gesprekken, we geven onze ogen de kost en hebben zo af en toe een leuke ontmoeting.
In de duinen rond Bergen bijvoorbeeld, duikt plotseling een kakikleurige meneer met handige zakken op uit de bosjes. Met onder zijn arm wat provisorische vlaggetjes en in zijn hand een geel apparaat. Nieuwsgierig vragen wij hem wat hij doet, en dat wil hij graag vertellen. Hij gaat er zelfs eens goed voor staan. Hij is bioloog, vertelt hij, plantkundige, om precies te zijn. Gepensioneerd inmiddels weliswaar, maar naar eigen beleving nog niet oud genoeg voor de permanente vakantie en vandaar als zelfstandige nog regelmatig in opdracht aan de slag. Zoals nu een onderzoek naar de vegetatie in dit gebied. Steekproefsgewijs, op verschillende van te voren willekeurig bepaalde plekken, legt hij uit, inventariseert hij wat er zoal groeit of bloeit. Met enige trots toont hij zijn gps, het gele apparaat, dat achtduizend euro gekost heeft maar hem dan ook tot op tien centimeter nauwkeurig brengt waar hij moet wezen. Wij tonen ons onder de indruk.
Met de provisorische vlaggetjes zet hij een cirkelvormig lapje grond af van vier, tien of honderd vierkante meter, afhankelijk van de hoogte van de begroeiing. Hoe hoger de begroeiing, hoe minder planten per vierkante meter, hoe groter het lapje grond. De door de steekproef opgegeven coördinaten dienen als middelpunt, en het is natuurlijk handig te weten dat de oppervlakte van een cirkel pi maal de straal in het kwadraat is. Goed. Binnen die cirkel telt en benoemt hij ieder plantje, bloempje en grasje dat er groeit, of het nu een boom, korstmos, helmgras of moeraswespenorchis is. En alles wat er zou kúnnen groeien kent de meneer - uit zijn hoofd - bij naam. En komt hij toch iets tegen dat hij niet kent, neemt hij een foto om het thuis te determineren. Vooral bij campings komt hij wel eens iets tegen dat hier eigenlijk niet hoort, in de Noordhollandse duinen. Dat is dan als pluisje of zaadje aan tentzeilen en in slaapzakken meegereisd uit andere delen van het land en de wereld en heeft het aangedurfd hier te ontkiemen en wortel te schieten. Als ware journalisten vragen wij dóór naar wat het bijzonderste is dat hij vandaag heeft gevonden, en dat is een dode buizerd. Dat valt dus feitelijk buiten het onderzoek maar wordt evengoed wel doorgegeven, zodat gekeken kan worden naar de doodsoorzaak. Wij vinden het schokkend om vervolgens te horen dat er blijkbaar ook mensen bestaan die deze vogels vergiftigen. Net waren we nog verrukt er één te zien vliegen.
Op onze beurt vertellen wij de meneer over onze tocht naar Den Haag, de meneer blijkt daar ook te zijn geboren en opgegroeid en zo wordt het een hartelijk afscheid. Hij stapt in zijn elektrische auto en laat zich door zijn dure gps het volgende coördinatenpaar wijzen. Even later komen we hem opnieuw tegen, in de andere richting. Met de zelfspot die Hagenaars eigen is bekent hij door het open raam dat hij verkeerd is gereden. Vrolijk zwaaien we hem na.

Uit: Een kakikleurige meneer met handige zakken, gepubliceerd op De Vrije Wandeling, weblog van een wandelaar.

woensdag 4 september 2019

Een ijsje op het plein

Het Julianaplein in Wijk aan Zee doet er alles aan om een levendige indruk te wekken. Herberg de Posthoorn, Restaurant Klein Zwitserland, Club Star Aan Zee. Snack Corner, Super Kibbeling, Döner Combi. Tip Tourist Information en een Kunstontmoetingsplek. Maar het meeste lijkt dicht en Wijk aan Zee zo goed als uitgestorven. Zelfs het kerkhof naast de bakstenen kerk is maar matig bezet.
We kopen een ijsje bij de Snack Corner en vragen de dame die onze bolletjes schept of het druk is in Wijk aan Zee vandaag. We vragen naar de bekende weg. Maar het valt wel mee, zegt de dame. Wij nemen plaats op een bankje bij de kerk en eten ons ijsje. En wachten af.
Een zilvergrijze auto rijdt het plein op. Een man en een vrouw stappen uit. De man is kaal geschoren, is klein maar breed, breed maar klein, en heeft een stoer en gehaast loopje. De vrouw is blond, maar niet van zichzelf. Ze heeft diverse tattoos en streeft tevergeefs iets meisjesachtigs na. Uit de achterbak komt iets tevoorschijn dat wij na enig overleg thuisbrengen als een kooi voor een papegaai. De man brengt de onderdelen één voor één van de auto naar binnen. Ze wonen boven de Snack Corner. De voordeur valt telkens dicht, er zit waarschijnlijk een veer op, wat nu onhandig uitpakt. Als de man de laatste stapel ongeregeld naar huis loopt moet hij een paar keer terug om iets op te rapen wat onderweg van de stapel viel. Hij legt dat dan weer terug op de stapel. Ook de laatste keer werkt de deur niet mee. De vrouw brengt ondertussen de auto weg, want op het plein mag niet worden geparkeerd.
Dan komt een bejaarde met bretels en een olijk hoedje het plein op lopen. Met zijn handen in zijn zij roept hij een paar keer hard naar een man die, ondanks de warmte, zijn dakgoot staat te schuren. De olijke bejaarde komt niet boven het lawaai uit en moet zijn kreet een aantal keer herhalen voordat de schilder zijn schuurmachine uitzet, zijn oordoppen afdoet. Dan heeft de olijke bejaarde alle aandacht van heel Wijk aan Zee op zich gevestigd. Volgt de grap dat hij ook nog wel iets te schuren heeft.
Ons ijsje is op, wij vervolgen onze weg naar Beverwijk. De uitbater van Döner Combi zit moedeloos in zijn deuropening en kijkt ons niet na.

Uit: Een kakikleurige meneer met handige zakken, gepubliceerd op De vrije wandeling, weblog van een wandelaar.